TAZMİNATLAR 

Maddi ve Manevi Tazminat Davası Hangi Nedenlerle Açılabilir?

TAZMİNAT NEDİR?

Hukuka aykırı bir eylem sonucunda meydana gelen maddi veya manevi zarara karşılık olarak ödenen bedeldir. Diğer bir anlatımla tazminat, zararların giderilmesi amacıyla sorumlu tarafından zarar görene ödenen veya mahkeme tarafından ödenmesine karar verilen parasal bir değer veya edimdir.

1. a) Maddi Tazminat Davası Hukuka aykırı bir eylem nedeniyle malvarlığında azalma meydana gelen kişinin bu zararının giderilmesini talep edebildiği dava türüdür.
2. b) Manevi Tazminat Davası Hukuka aykırı bir fiil nedeniyle zarar görenin, kişilik değerlerinde iradesi dışında meydana gelen eksilme sebebiyle çekilen manevi üzüntülerin, ızdırap ve acıların dindirilmesi ve telafisi için açılan bir dava türüdür. Bu dava türünde ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.

TAZMİNAT DAVALARINDA ÖZEL DURUMLARDA HANGİ GİDERLERİNİZİN TAZMİNİNİ TALEP EDEBİLİRSİNİZ?

1.Ölüm Halinde Talep Edilebilecek Giderler

• Cenaze giderleri,
• Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar,
• Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar. 2.Bedensel Zarar Durumunda Talep Edilecek Giderler
• Tedavi giderleri,
• Kazanç kaybı,
• Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar,
• Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar.

3.Kişilik hakkının zedelenmesi Durumunda Kişilik hakkının zedelenmesinden zarar gören, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para ödenmesini isteyebilir. Hâkim, bu tazminatın ödenmesi yerine, diğer bir giderim biçimi kararlaştırabilir veya bu tazminata ekleyebilir; özellikle saldırıyı kınayan bir karar verebilir ve bu kararın yayımlanmasına hükmedebilir.

Genel olarak en çok açılan tazminat davaları şunlardır ;

• İş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davası,
• Trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası,
• Sözleşme ihlali nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası,
• Suç işlenmesi nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası,
• Boşanma davasıile birlikte açılan maddi ve manevi tazminat davası,
• Telif haklarının ihlali nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası
• Yazılı veya görsel basın veya sosyal medya üzerinden kişilik haklarına saldırı nedeniyle açılan manevi tazminat davası.

Trafik Kazası Türleri 

• İki veya daha fazla aracın kazaya karışması
• Çarpışan araçlarından sonra başka araçların da kazaya karışması
• Sürücü hatası sonucu tek yanlı kazalarda
• Tek yanlı, ancak yol kusurlarının da kaynaklanan kazalar
• Motorlu aracın yayalara çarpması sonucu oluşan kaza
• Motorlu aracın, taşıdığı yolculara zarar vermesi
• Motorlu aracın hayvanlara, tesislere ve nesnelere çarpması
• Araç bakımının düzenli yapılmamasından kaynaklanan teknik arızalar sonucu oluşan kaza
• Aracın imalat hatasından kaynaklanan teknik arıza sonucu oluşan kaza
• Demir yolu geçidinde tren ile kara motorlu aracının çarpışması sonucu
• Engellenemez doğa olayı (mücbir sebep) nedeniyle gerçekleşen kazalar.

Ölümlü Trafik Kazası Nedeni ile Maddi Ve Manevi Tazminat

Ölümlü trafik kazalarında, ölen kişinin yakınları yani ölenin desteğinden mahrum kalanlar destekten yoksun kalma tazminatı, cenaze ve defin masrafları adı altında maddi tazminat talep edebilirler. Destekten yoksun kalma kavramı geniş bir kavram olup, kişi trafik kazasında ölenin mirasçısı veya akrabası olmasa dahi, ölümünden önce kendisine baktığını ispatlayabilirse destekten yoksun kalma tazminatı isteme hakkına sahiptir. Örneğin; tazminat talep eden kişi, ölenin imam nikahlı eşi veya uzaktan bir akrabası ve hatta bir komşusu dahi olabilir. Yeter ki, ölen kişinin kendisine baktığını ispatlasın.

Ölümlü trafik kazasında ölen kişinin yakınları yaşadıkları acı ve üzüntü nedeniyle manevi tazminat ta talep edebilirler.

Geçirdiği trafik kazası sebebiyle yaralanmış ve bir süre sonra vefat etmiş kişinin yakınları, kaza gününden ölüm gününe kadar hastane ve yol masrafları başta olmak üzere yaptıkları her türlü masraflarını ve kazanç kayıplarını isteyebilirler.

Kazada ölen kişinin annesi, babası, eşi, çocukları, kardeşleri, nişanlısı, bakım ve desteğine muhtaç olan herkes maddi ve manevi tazminat isteme hakkına sahiptir. Trafik kazasının tarihinden itibaren yeni Türk Ceza Kanunu’na göre 15 yıllık süre içinde bu tazminatların talep edilmesi gerekir. 15 yılın sonunda süreler zamanaşımına uğrayacağından tazminat talep edilemez.

 *** 5237 SAYILI YENİ TÜRK CEZA KANUNU 01.06.2005 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR. BU TARİHTEN SONRA MEYDANA GELEN KAZALARDA YENİ CEZA KANUNUN ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİ UYGULANACAKTIR.